Samenvatting
De be quiet! Dark Rock Pro 4 is een prachtige en relatief compacte koeler. De bouwkwaliteit is top, de koelprestaties zijn goed, de geluidsproductie is minimaal en een ware prijs/kwaliteit-topper. De assemblage zou echter makkelijker moeten kunnen.
Inleiding
be quiet! maakt al een flinke tijd koelers, fans, voedingen en kasten. Het merk staat bekend om zijn altijd strakke designs en hoge bouwkwaliteit. Eigenlijk hebben al hun producten een nog belangrijkere overeenkomst: ze zijn allemaal zo stil als mogelijk is. Zou het in de naam zitten? 😉
De koeler kost op moment van schrijven zo’n 80 euro en krijg je drie jaar fabrieksgarantie. Hiermee lijkt be quiet! dus vrij zeker van hun zaak en precies dat gaan we in deze review testen!
Specificaties
Als je merk “wees stil!” heet dan gaan we maar eens goed kijken naar de specificaties. Zo zien we dat de koeler in totaal 1,13kg weegt wat flink aan het gewicht is. Meer specificaties kan je uiteraard vinden op de website van de fabrikant.
| Model | Dark Rock Pro 4 |
|---|---|
| Overall dimensions without mounting material (L x W x H), (mm) | 145.7 x 136 x 162.8 |
| Total weight (kg) | 1.13 |
| TDP (W) | 250 |
| Socket compatibility | Intel: LGA 1150 / 1151 / 1155 / 1156 / 1366 / 2011(-3) Square ILM / 2066 |
| AMD: AM2(+) / AM3(+) / AM4 / FM1 / FM2(+) | |
| Fan model, number | 1x Silent Wings 3 120mm PWM, 1x Silent Wings 135mm PWM |
| Decoupled fan mounting | ✓ |
| Overall noise level (dB(A)) @ 50/75/100% (rpm) | 12.8 / 17.9 / 24.3 |
Unboxing
De unboxingservaring is goed, de doos is compact en van goede kwaliteit. De doos is strak uitgevoerd en nodigt uit tot openen. Wanneer we de doos dan openen zien we een flinke hoeveelheid schuim aan twee kanten van de doos ter bescherming van de heatsink.
Tot onze verbazing zit er een prachtige schroevendraaier bij met magnetische kop. Dit hebben we nog nooit meegemaakt en zijn juist daarom extra onder de indruk. Naast de schroevendraaier zit er ook apart verpakt nog een extra fan bij.
- Heatsink
- 1x Silent wings 3 120 mm PWM
- 1x Silent wings 135 mm PWM
- Y-cable
- Luxe schroevendraaier
- Montagesysteem
- koelpasta
Design
De Dark Rock Pro is uitgevoerd in het zwart en heeft hierom een zeer strak en elegant uiterlijk. Ook valt ons op dat de koeler vrij compact is, waardoor met de iets kleinere Silent wings 3 120 mm er genoeg ruimte is voor je RAM-geheugen. Ondanks zijn compactheid is de koeler niet klein, maar hij paste prima in onze Fractal Design Meshify-C, een zeer compacte mid-tower.
We bespreken het design verder aan de hand van 2 paragrafen, ventilatoren en heatsink. Laten we beginnen om als een raketgeleerde de ventilator te bestuderen (dat zijn we gelukkig ook, dus dat moet ons hopelijk goed af gaan.)
Ventilatoren
Bij de CPU-koeler worden twee ventilatoren geleverd, dit zijn twee verschillende Silent wings, namelijk met een diameter van 135 en 120 mm. De 120 mm Silent wings 3 draait op maximaal 1500 rpm en de binnenste 135 mm draait op maximaal 1200 rpm. Je zou voor nog betere koeling aan de achterkant eventueel nog een fan kunnen plaatsen.
We kijken als eerste naar de kwaliteit van de ventilatorbehuizing. De behuizing is vrij opvallend omdat de ze niet gewoon rond lijkt, maar een wat vierkantere vorm heeft. De ventilatorbehuzing is gemaakt van stijf en mat plastic. De behuizing heeft ongeveer 2 milimeter speling tussen de ventilatorbladen en de behuizing.
De ventilatorbladen hebben een bepaald relief waardoor lucht gestroomlijnder over de bovenkant van het blad gaat. Deze lucht wordt vervolgens door de onderkant van het volgende blad meegenomen en door de vinnen van de heatsinks gedrukt. Omdat hier minder turbulentie ontstaat kan er meer lucht worden “geschept” met minder geluid.
De ventilatoren hebben zelf geen rubberen geluidsdempers, maar deze zijn netjes weggewerkt in de heatsink.
Heatsink
Bij heatsinks beginnen we aan de bovenkant. We tellen eenvoudig dat er in totaal 14 heat-pipes door de vinnen van de heatsink lopen. Deze 14 heatpipes zijn natuurlijk verbonden met de vinnen en zorgen voor de warmtedistributie vanuit de heatspreader van de koeler boven de processor. Deze warmte wordt verdeeld over de in totaal 84 vinnen die vast zitten aan de 14 heatpipes. De koeler is ondanks zijn compacte formaat een dual-tower model en heeft per tower de helft van de heatpipes en de helft van de vinnen.
Bij de Dark Rock Pro 4 zijn de heatpipes en de base gemaakt van koper, terwijl de vinnen van aluminium zijn. Deze combinatie zien we bij eigenlijk alle high-end coolers wel. De heatpipes lopen door de vinnen heen en steken aan de bovenkant een klein beetje uit. Aan de bovenkant zijn de uitsteeksels goed en mooi weggewerkt. Alles is gecoat in zwarte verf
De vinnen zijn van dik materiaal en erg sterk en buigen daarom niet zo snel. Daarnaast is er een klein deel van de vinnen verwijderd om ruimte te bieden aan RAM. Dit in combinatie met de kleinere voorste van zorgt voor voldoende ruimte bijna alle soorten ram.
De baseplate is aan de onderkant glad en heeft een sticker. Natuurlijk moet je niet vergeten om die voor de assemblage te verwijderen, maar wij zien het voordeel er wel van in: minder kans op beschadigingen. Wat wij ook erg interessant vonden, is dat er een heatsink voor de base is. Zo krijgt de base net wat meer oppervlakte en kan daarmee dus wat makkelijker nog wat warmte verliezen. Bij veel andere merken zie je deze eigenlijk best logische oplossing niet, en juist daarom vinden we dit een prachtige designkeuze van be quiet!.
Assembly
Voor de assemblage heeft be quiet! een uitgebreide manual op hun website staan. Ook is er een installatievideo aanwezig voor degene die dat makkelijker vinden. Wij zijn in ieder geval voor de manual gegaan, omdat we daarmee sneller kunnen inbouwen.
Omdat deze koeler gebruikmaakt van het standaard backplate van AMD is de installatie relatief eenvoudig. Maar een kan van de kast hoeft open en dus kan de andere kant gesloten blijven. Wanneer je de AMD-stock brackets verwijderd hebt pak je het zakje waar groot “AMD” op staat. Je begint met het vastschroeven van de brackets op het moederbord. Je moet goed kijken want zo moeten de uitsteeksels naar boven staan, Gelukkig staat op de brackets wel duidelijk welk schroefgaatje je moet gebruiken.
In de manual staat “loosen the heatpipe caps”, waarmee wij denken dat deze alleen losgedraaid moeten worden maar nog wel bevestigd moeten blijven. Vervolgens doe je koelpasta op de CPU, haal je de sticker van de base van de heatsink af en plaats je de koeler op de CPU. Op dat moment viel bij ons dus een van deze caps van de heatsink af en verdween ergens onder het moederbord. Wat bleek, was dat er “remove the heatpipe caps” had moeten staan zoals later zal blijken. Wanneer de koeler op de CPU staat moet je met de hand een U-balk tussen de vinnen op de base schuiven. Als het moederbord uit de kast is dat natuurlijk zo gedaan, maar als het moederbord in de kast zit is dat nog niet zo eenvoudig. Nu raadt be quiet! natuurlijk wel aan om de koeler op een los moederbord te bevestigen, dus niet in een kast. Echter weten wij dat in de praktijk niemand het moederbord eruit haalt als dat niet per se moet.
Heb je de deze brug op de juiste plek tussen de vinnen van de base weten te schuiven, dan is het tijd om met de schroevendraaier door het gaatje van heatpipe caps te gaan. Vervolgens moet je de schroevendraaier dan een stukje naar je buitenkant kantelen zodat je een schroef op het magnetische gedeelte kunt “plakken”. Hierna is het eenvoudig aandraaien, caps weer vastschroeven en de koeler zit.
Het bevestigen fan de fans gaat eenvoudig, maar het verwijderen gaat lastig. Zeker als er in de beschrijving staat: ” When dismantling the fans, push the notches of the fan clips away from the fan.” Wij dachten eerst dat er met notches de grote uitstulpingen werd bedoeld, de uitstulpingen die achter de heatsink zichzelf vastklemmen. Wat be quiet! eigenlijk bedoelde was dat je de uitstulpingen waarmee het klemmetje in het gaatje van de fan zit moest wegdrukken.
De montage is dus niet heel erg lastig als je weet hoe het moet en het zal waarschijnlijk veel makkelijker worden als je de video hebt gekeken. Echter hebben wij wel eens makkelijkere montage- en demontagesystemen gezien van processorkoelers.
Prestaties
De prestaties van deze high-end cooler hebben we vergeleken met de standaard cooler zoals bij onze Ryzen 3700X geleverd was. Deze standaard cooler betreft de AMD Wraith Spire (met RGB).
Voor onze testen gebruiken we de volgende setup:
- AMD Ryzen 3700X (AMD precision boost overdrive)
- Gigabyte Aorus X570 Elite
- 16GB 3200MHz DDR4 Ram op 3600-16-19-19-16
- Fractal Design Meshify-C
Om zo nuttig mogelijke resultaten te krijgen zijn de volgende testen niet gedaan op een open test bench maar in een dichte en relatief kleine Fractal Design Meshify-C kast. De twee casefans van de Meshify-C draaiden op 50% wat overeen komt met 400RPM, hierdoor verdwenen ze op de achtergrondruis. De fans van de grafische kaart stonden uit waardoor ook deze geen invloed hadden op het gemeten geluidsniveau. Alle waarden zijn linear gecorrigeerd voor kleine verschillen in omgevingstemperatuur. De testen zijn gedaan met behulp van Cinebench R20.
Kijken we naar het geluid-temperatuursdiagram, waarbij linksonder beter is, zien we dat de Dark Rock Pro 4 onbetwist de stilste is. tussen de 0 en 60 procent is de koeler stiller dan de NH-D15 van Noctua en presteert nog beter ook. Omdat de fans niet zo hard draaien als die van zijn concurrent is de be quiet! eenvoudig stiller. Dat met het compactere design en zwarte coating is toch zeer indrukwekkend te noemen. De koeler scoort dus vooral op efficientie van het koelen, namelijk goed koelen met weinig bijgeluid. De temperatuursrange loopt bij Dark Rock Pro 4 tussen de 90 en 73 graden en is hiermee twee graden hoger dan Noctua. Je moet jezelf echter afvragen of je de prijs wilt betalen dat je systeem luidruchtiger is voor een verschil van 2 graden celcius.
Kijken we naar de staafdiagrammen, waar eigenlijk precies dezelfde informatie staat maar dan anders gepresenteerd, zien we dat de koeler weliswaar wat hogere temperaturen heeft dan Noctua maar ook veel stiller is. We willen nogmaals er graag aan herinneren dat een toename van 3 dB ongeveer een 2x zo hard geluid is.
De Dark Rock Pro 4 maakt eenvoudigweg gehakt van de bijgeleverde stock AMD Wraith Spire koeler.
We hebben geen beeld met de warmtecamera gemaakt van deze koeler.
AGESA 1.0.0.3. ABBA
Volgens AMD zou AGESA 1.0.0.3. ABBA flink wat verbeteringen met zich meebrengen voor de prestaties en de boostclocks ten opzichte van AGESA 1.0.0.3. ABB. Wij konden na meerdere malen verifiëren over en valideren over verschillende dagen deze claims niet reproduceren. We hebben dit getest met meerdere processorkoelers en konden alleen bij de eigen koeler van AMD een prestatieboost ontdekken van 2% in Cinebench R20. Mogelijk is het dus vooral een boost om de clockspeeds hoger te houden bij gebruik van de stockkoeler. Bij de be quiet! zien we een toename van 1% in prestaties bij gebruik van deze koeler in combinatie met AGESA 1.0.0.3. ABBA ten opzichte van ABB.
Conclusie
De be quiet! Dark Rock Pro 4 is misschien wel de mooiste koeler op de markt, echter heeft deze koeler niet alleen de looks maar ook de touch, de koeler maakt dus zeker indruk op ons. Dat be quiet! zo’n compacte koeler heeft kunnen maken met toch zulke degelijke prestaties vinden wij noemenswaardig. Het design is niet alleen strak, maar ook netjes afgewerkt. Ook de bijgeleverde accessoires zijn prima in orde, hoewel we de hoeveelheid koelpasta wel echt heel erg karig vinden.
De assemblage van de koeler was eenvoudig als je het eenmaal gezien had op video. Echter wordt het een stuk lastiger om de koeler te monteren in een kast. Wij hadden graag gezien dat be quiet! dit wat eenvoudiger maakte en dan ook graag de montagehandleiding zou herschrijven.
De koelprestaties zijn geweldig in combinatie met het geproduceerde geluid. De koeler is zeer stil en zal nooit luidruchtig worden. Je kunt hem natuurlijk op 100 procent wel horen blazen, maar nooit zo hard dat je je er ook maar een beetje aan kan ergeren. Op het gebied van stilte en koeling in een relatief compact formaat moeten we be quiet! dus zeker prijzen.
Dat prijzen doen we dan ook: de be quiet! Dark Rock Pro 4 krijgt een TechBeLike Gold award.
TechBeLike
- Goed afgewerkt
- Stijlvol design
- Prachtige schroevendraaier
- Zeer stil
- Goede koelprestaties
TechBeDislike
- Bijgeleverde koelpasta is karig
- Montagehandleiding bevat fouten
- Assemblage moet makkelijker kunnen
No comment yet, add your voice below!